Web Analytics Made Easy - Statcounter

عطارد نزدیک‌ترین سیاره به خورشید است که از نظر مداری جزو عجیب‌ترین سیارات منظومه شمسی به حساب می‌آید. به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو؛ عطارد، تیر یا مرکوری (Mercury) کوچک‌ترین و نزدیک‌ترین سیاره در سیستم خورشیدی ماست. عطارد تنها کمی بزرگ‌تر از قمر زمین است. در سطح این سیاره خورشید سه برابر آنچه ما از زمین می‌بینیم دیده می‌شود و نور خورشید درخشان‌تر بر این سیاره می‌تابد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برخلاف نزدیک بودن به خورشید، عطارد گرم‌ترین سیاره منظومه شمسی نیست، اما با احتساب گردش ۸۸ روزه زمینی به دور خورشید، سریع‌ترین سیاره در این منظومه به حساب می‌آید. نام این سیاره از مرکوری، سریع‌ترین خدای روم باستان گرفته شده است.
اندازه و فاصله
عطارد با شعاع ۲۴۴۰ کیلومتری، کمی بیشتر از 1.3 عرض زمین است. اگر زمین را یک پنج سنتی در نظر بگیریم، عطارد به اندازه یک زغال‌اخته است. بطور میانگین این سیاره ۵۸ میلیون کیلومتر یا ۰.۳۹ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد. یک واحد نجومی (AU) فاصله بین زمین و خورشید است؛ با این مقیاس تنها ۳.۲ دقیقه طول می‌کشد تا از عطارد به خورشید بروید.
مدار و چرخش
عطارد بسیار عجیب است، مدار تخم‌مرغی شکل آن می‌تواند سیاره را در فاصله نزدیک ۴۷ میلیون کیلومتری یا فاصله بسیار دور ۷۰ میلیون کیلومتری از خورشید قرار دهد. سرعت این سیاره به دور خورشید در هر ۸۸ روز، بسیار سریع‌تر از دیگر سیارات و تقریبا ۴۷ کیلومتر بر ثانیه است.
عطارد به آرامی در محور خود می‌چرخد و هر ۵۹ روز زمینی یک چرخش کامل انجام می‌دهد. اما وقتی این سیاره با سریع‌ترین سرعت خود در مدار بیضوی دور خورشید می‌چرخد، هر چرخش آن با طلوع و غروب خورشید همراه نیست. به نظر می‌رسد خورشید صبح، برای مدت کوتاهی طلوع کرده و غروب می‌کند؛ سپس مجددا در قسمت‌های دیگر سیاره طلوع می‌کند. همین اتفاق در هنگام غروب بطور معکوس برای سطوح مختلف سیاره اتفاق می‌افتد. یک روز شمسی عطارد معادل ۱۷۶ روز زمین است.
محور چرخش عطارد نسبت به صفحه مداری خود به دور خورشید فقط ۲ درجه متمایل است. این بدان معناست که سیاره تقریباً قائم می‌چرخد و بنابراین تنوع فصلی را مانند بسیاری دیگر از سیارات تجربه نمی‌کند.
ساختار
عطارد دومین سیاره چگال بعد از زمین است. این سیاره یک هسته فلزی بزرگ به شعاع ۲۰۷۴ کیلومتر، حدود ۸۵ درصد شعاع خود سیاره، دارد. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد بخشی از این هسته بصورت مذاب یا مایع است پوسته خارجی عطارد در مقایسه با پوسته خارجی زمین (پوسته و گوشته) تنها ۴۰۰ کیلومتر ضخامت دارد.
شکل گیری
عطارد حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش، وقتی که گرانش، گاز و گرد و غبار را در این سیاره کوچک کنار هم قرار می‌داد، در نزدیک‌ترین مکان به خورشید تشکیل شده است. عطارد مانند دیگر سیارات خاکی دارای یک هسته مرکزی، یک گوشته و پوسته جامد است.
سطح
سطح عطارد به قمر زمین شباهت دارد و بر اثر اصابت شهاب‌سنگ‌ها و ستاره‌های دنباله‌دار آسیب دیده است. دهانه‌ها و ویژگی‌های عطارد بعد از فوت هنرمندان، موسیقیدانان یا نویسنده‌ها از جمله نویسنده کودک دکتر سئوس به نام آن‌ها، نامگذاری می‌شوند.
حوضه‌های بسیار بزرگ مانند کالوریس با قطر ۱۵۵۰ کیلومتر و راچمانینوف با قطر ۳۰۶ کیلومتر در اثر برخورد سیارک‌ها بر سطح سیاره در اوایل تاریخ منظومه شمسی ایجاد شده‌اند. در حالیکه مناطق وسیع همواری در این سیاره دیده می‌شود، صخره‌هایی نیز وجود دارد که صد‌ها مایل طول داشته و ارتفاعشان به یک مایل هم می‌رسد. ارتفاع این صخره‌ها با تغییر دما در سطح سیاره طی میلیارد‌ها سال افزایش پیدا کرده است.
بیشتر سطح عطارد به رنگ طوسی و قهوه‌ای با چشم انسان دیده می‌شود. رگه‌های روشنی روی سطح این سیاره به چشم می‌خورد که به آن‌ها «دهانه‌های شعاعی» گفته می‌شود. این دهانه‌ها با برخورد‌های شهاب سنگ‌ها یا ستاره‌ها صورت گرفته و میزان زیادی انرژی آزاد می‌کند که درنهایت باعث ایجاد دهانه و خورد شدن مقدار زیادی سنگ می‌شود. بعضی از این مواد خورد شده از دهانه به سطوح دیگر پرتاب شده و شعاع‌هایی را شکل می‌دهند.   ذرات ریز خورد شده بازتاب بیشتری نسبت به قطعات بزرگ دارند، بنابراین شعاع‌ها روشن‌تر به نظر می‌رسند. محیط فضایی مانند آثار گرد و غبار و ذرات خورشید و باد باعث می‌شوند که شعاع‌ها با گذشت زمان تاریک شوند.
سرما و گرما در سطح این سیاره بسیار شدید است. طی روز دمای سطح عطارد می‌تواند به ۸۰۰ درجه فارنهایت (۴۳۰ درجه سیلسیوس) برسد. بعلت اینکه این سیاره هیچ اتمسفر یا لایه‌ای برای حفظ گرما ندارد، دمای آن در شب می‌تواند به منفی ۲۹۰ درجه فارنهایت (منفی ۱۸۰ درجه سیلسیوس) کاهش یابد.
در قطب‌های شمال و جنوب عطارد، در دهانه‌های عمیق آن ممکن است آب یخ زده وجود داشته باشد. اگر این مناطق سایه دائمی داشته باشند به اندازه کافی سرد بوده و می‌توانند یخ را با وجود دمای بالا در قسمت‌های رو به خورشید، حفظ کنند.   اتمسفر و مگنتوسفر به جای وجود جو، عطارد یک اگزوسفر نازک دارد که از اتم‌های منفجر شده سطح توسط باد‌های خورشید و اصابت شهاب‌سنگ‌ها ایجاد شده است. اگزوسفر عطارد بیشتر از اکسیژن، سدیم، هیدروژن، هلیوم و پتاسیم تشکیل شده است.
میدان مغناطیسی عطارد نسبت به استوای سیاره متعادل می‌شود. اگرچه میدان مغناطیسی این سیاره یک درصد زمین است، اما این میدان با باد‌های خورشیدی برهمکنش کرده و بعضا گردباد‌های مغناطیسی شدیدی ایجاد می‌کند که پلاسمای گرم خورشید را به سطح سیاره منتقل می‌کند.
قمر و شرایط حیات
عطارد هیچ قمری ندارد. شرایط محیطی این سیاره با اطلاعات بدست آمده تا به امروز برای زندگی مساعد نیست. دما و تشعشعات خورشیدی که از ویژگی‌های بارز این سیاره هستند، شدیدتر از چیزی است که موجود زنده‌ای بتواند با آن سازگاری پیدا کند.
این سیاره را از نزدیک ببینید
سایت ناسا برای علاقه‌مندان به نجوم سیستم سه‌بعدی را طراحی کرده که از طریق آن شما می‌توانید سیاره عطارد را بصورت سه‌بعدی مشاهده کنید. همچنین این سایت (https://solarsystem.nasa.gov) برای شما امکاناتی درباره اطلاع از فاصله لحظه‌ای عطارد از خورشید، مدت زمانی که سیاره رو به خورشید است و غیره را بصورت سه‌بعدی فراهم کرده است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: ناسا همسایه های زمین هفته جهانی فضا عطارد دور خورشید ترین سیاره دهانه ها سریع تر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۲۳۸۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برخورد دو شراره خورشیدی قوی به زمین

منطقه لکه خورشیدی موسوم به AR ۳۶۶۳ دو شراره خورشیدی قدرتمند را در عرض تنها شش ساعت از یکدیگر شلیک کرد.

به نقل از اسپیس، اولین فوران در شب ۲ مه رخ داد، زمانی که خورشید شراره خورشیدی کلاس X خود را آزاد کرد که قوی‌ترین دسته از شراره‌ها است، باعث خاموشی امواج کوتاه رادیویی در سراسر استرالیا، ژاپن و بخش بزرگی از چین شد.

فوران بعدی در صبح روز ۳ مه رخ داد، زمانی که خورشید یک شراره خورشیدی کلاس M را شلیک کرد که دومین دسته در قدرتمندترین شراره‌هاست.

کیت استرانگ فیزیکدان خورشیدی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: یک شراره در کلاس X! منطقه لکه خورشیدی AR ۳۶۶۳ به تازگی یک شراره X ۱.۷ تولید کرده است که یازدهمین شراره بزرگ تاکنون در این چرخه خورشیدی است. این یک شراره تکانشی بود که در مجموع حدود ۲۵ دقیقه طول کشید.

منطقه AR ۳۶۶۳ یک منطقه میزبان لکه‌های خورشیدی است که به تازگی ظاهر شده است و کشف شده که دو شراره قدرتمند را در یک فاصله کوتاه شلیک می‌کند.

شراره‌های خورشیدی فوران‌های بزرگ تابش الکترومغناطیسی خورشید هستند که از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشند. این طغیان ناگهانی انرژی الکترومغناطیسی با سرعت نور حرکت می‌کند، بنابراین اثر آن بر سمت روز زمین و بر جو بیرونی آن قابل مشاهده است.

شراره خورشیدی از انفجار بزرگ در جو خورشید به وجود می‌آید و باعث آزاد شدن انرژی در حد یک ششم انرژی خروجی از سطح خورشید در هر دقیقه می‌شود. این پدیده در سایر ستارگان هم دیده می‌شود که به آنها نیز «شراره ستاره‌ای» گفته می‌شود. شراره خورشیدی کلیه لایه‌های سطح خورشید شامل شیدسپهر، تاج خورشیدی و فام‌سپهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث گرم شدن پلاسما تا چندین میلیون درجه کلوین می‌شود. همچنین باعث سرعت گرفتن الکترون‌ها، پروتون‌ها و یون‌های سنگین تا نزدیکی سرعت نور می‌شود. همچنین اشعه‌ای را تولید می‌کند و لایه‌های الکترومغناطیس را ایجاد می‌کند که شامل کلیه امواج الکترومغناطیس از امواج رادیویی تا اشعه گاما است. شراره‌ها خود را از آزادسازی انرژی مغناطیسی ذخیره‌شده در تاج خورشیدی تغذیه می‌کنند.

در زمان هر دو فوران، لکه انفجاری خورشید رو به زمین بود و یک پرتاب جرم تاجی (CME) می‌توانست حداقل یکی از این شراره‌های خورشیدی را همراهی کند. پرتاب جرم تاجی یک دفع بزرگ پلاسما و میدان مغناطیسی است.

خروج جرم از تاج خورشیدی فورانِ پرجرم از باد خورشیدی و افزایش میدان‌های مغناطیسی است که از تاج خورشید بیرون می‌آید و در فضا منتشر می‌شود. خروج جرم از تاج خورشیدی معمولاً با دیگر پدیده‌های خورشیدی مانند شراره خورشیدی همراه است. این پدیده از مناطق فعال خورشید مانند لکه‌های گروهی خورشید برمی‌خیزد و در بیشینه، روزانه سه بار فوران جرم از تاج خورشید در قالب باد خورشیدی در فضا منتشر می‌شود که سرعت مافوق صوت معادل ۲۵۰ تا ۷۰۰ کیلومتر بر ثانیه دارند و این مقدار در کمینه به یک خروج در هر پنج روز می‌رسد.

بر اساس گزارش پایگاه Spaceweather، اندکی پس از شلیک شراره کلاس X، نیروی هوایی ایالات متحده یک انفجار رادیویی خورشیدی نوع ۲ را گزارش کرد که نوعی سیگنال رادیویی طبیعی منتشر شده توسط گاز لبه جلویی یک پرتاب جرم تاجی است.

نرخ رانش داخل این انفجار نشان دهنده سرعت پرتاب ۹۶۰ کیلومتر بر ثانیه‌ای است. تصاویر تاج نگاری SOHO از آن زمان وجود پرتاب جرم تاجی را تایید کرده است. بخش اعظم آن از شمال سیاره ما عبور خواهد کرد و جناح جنوبی آن در اواخر امروز (۵ مه) یک ضربه چشمگیر به زمین وارد می‌کند.

یک پرتاب جرم تاجی هدایت شده به سمت زمین می‌تواند شبکه‌های برق، شبکه‌های مخابراتی و ماهواره‌ها را مختل کند و فضانوردان را در معرض دوز‌های خطرناک تشعشع قرار دهد.

با این حال، ناظران آسمان از آنها استقبال می‌کنند، چرا که می‌توانند طوفان‌های ژئومغناطیسی را برانگیزند که به نوبه خود نمایش‌هایی بی‌نظیر در قالب شفق قطبی را ارائه می‌دهند.

هنگامی که یک شراره خورشیدی به اندازه کافی قوی شلیک شود، یونیزاسیون در لایه‌های پایین‌تر و متراکم‌تر یونوسفر اتفاق می‌افتد. امواج رادیویی که با الکترون‌ها در این لایه تعامل دارند، به دلیل برخورد‌های مکرر که در محیط چگالی بالاتر یونوسفر رخ می‌دهد، انرژی خود را از دست می‌دهند و شفق قطبی را پدید می‌آورند.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم

دیگر خبرها

  • ماه در وضعیت اوج زمینی قرار می‌گیرد
  • تصاویری خیره‌کننده از فوران‌های خورشیدی
  • برخورد ۲ شراره خورشیدی قوی به زمین
  • برخورد دو شراره خورشیدی قوی به زمین
  • پختن، سرنوشت شوم زمین و زمینیان؟
  • تصاویر نجومی شانزدهم اردیبهشت (۵ مه)
  • تقویم نجوم ۱۴۰۳ (بخش هفتم) + دانلود جدول رصد
  • تقویم نجوم 1403 (بخش هفتم) + دانلود جدول رصد
  • بارش ها در ۲۲ استان همچنان منفی است | این ۳ استان بیشترین رشد بارش را تجربه کردند | کاهش ۹ درصدی بارش‌ها در کشور
  • رونمایی از اسرار یک سیاره جهنمی توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب